Gereç ve Yöntem: RA ile primer VRC uygulanan 30 (kontrol grubu) ve sekonder VRC uygulanan 30 olgu (çalışma grubu) intraoperatif ağrı açısından prospektif olarak değerlendirildi. Olgular; (1) vitrektomi (PPV) ile birlikte veya yalnızca skleral çökertme-retinopeksi uygulananlar (SÇ+/-PPV) ve (2) yalnızca vitrektomi (PPV) uygulananlar olmak üzere 2 alt gruba ayrıldı. Analjezik başarı (1) ağrı yok veya minimal ağrı ve (2) “belirgin ağrı” olarak sınıflandırıldı. Belirgin ağrı duyan tüm olgulara, intraoperatif ek retrobulber anestetik enjeksiyonu yapıldı. İntraoperatif enjeksiyonu takiben sebat eden ağrı “dirençli ağrı” olarak değerlendirildi. Veriler istatistiksel olarak Mann-Whitney U testi ile değerlendirildi.

Bulgular: Belirgin ağrı insidansı, çalışma grubunda (%60), kontrol grubundan (%33) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek idi (p<0.05). Dirençli ağrı insidansı da çalışma grubunda (%56) kontrol grubundan (%10) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek idi (p<0.05).

Sonuç: Bu çalışmadaki en önemli bulgu RA’nın sekonder VRC’de primer VRC’ye göre daha düşük etkinliğidir. RA’nin sekonder VRC’de, gerektiğinde intraopratif ek enjeksiyon veya sedasyon ile desteklenmesi uygun gözükmektedir. Bildiğimiz kadarı ile bu çalışma, RA’nin primer ve sekonder VRC’deki etkinliğini değerlendiren literatürdeki ilk çalışmadır. Keywords : Vitreoretinal cerrahi, retrobulber anestezi, intraoperatif ağrı, sekonder cerrahi.